Dr Ahmed Smajlović, teolog iz Srebrenice

Sa današnjeg gledišta, biti vjerski službenik u nekadašnjem sistemu, a potom dobiti orden od strane Predsjedništva SFRJ, praktično je neshvatljivo. Daleko bilo da je osoba čiju priču donosimo prva, ili jedina sa ovim epitetima, ali i te kako je posebna zbog svih svojih životnih poduhvata i zaslužuje pažnju i pomen što je iz svoje male Srebrenice i obrazovanja u dalekom svijetu, dala značajne rezultate u polju teologije i što je, pa i danas, jako cijenjena u krugovima islamskih učenjaka.

Dr. Ahmed Smajlović rođen je 17. juna 1938. godine u selu Tokoljaci. Bio je najmlađi od sedmoro djece uglednog alima tog kraja Ali-efendije Smajlovića.

U selu Krnjići završava osnovnu školu, a Gazi Husrev-begovu medresu u Sarajevu 1959. godine. Nakon završene srednje škole, naučni put vodi ga u Ljubljanu u kojoj započinje studije prava. Vrhovno starješinstvo Islamske zajednice uputiće ga na studije islamskih nauka na Univerzitetu El-Ahzar u Kairu 1962. godine.

Na El-Ahzaru studira arapski jezik na odsjeku za književnost i književnu kritiku, koji po tamošnjem programu pruža najširi uvid u više islamskih naučnih oblasti (jezika, književnosti, filozofije i dr.).

Studije arapskog jezika okončava 1967. godine, da bi 1968. upisao postdiplomski studij na ovom Univerzitetu, na kojem će i magistrirati 1970. godine na temu “Muhammed ‘Abduhu i njegov uticaj na modernu književnost i renesansu”. Stepen doktora islamskih nauka stekao je 1974. godine.

Početkom 1975. godine uključuje se u rad Islamske zajednice, obnašajući dužnost šefa Kabineta reisul-uleme hadži Sulejmana-efendije Kemure, da bi poslije toga bio izabran za predsjednika Starješinstva Islamske zajednice BiH, Hrvatske i Slovenije sa sjedištem u Sarajevu, na čijoj će dužnosti ostati punih deset godina.

Zasluge mu pripadaju i za osnivanje teološkog fakulteta u Sarajevu 1977. godine, a na ovom fakultetu biva postavljen i za vanrednog profesora na predmetima Akaid i Islamska filozofija. Za redovnog profesora na ovoj ustanovi izabraće ga 1986. godine.

Bio je i predavač na Jugoslavenskoj dopunskoj školi u Egiptu gdje je predavao sociologiju, filozofiju i logiku. Proveo je pet godina na čelu te ustanove, kao njen direktor.

Dr. Ahmed Smajlović imao je veliku energiju i takt u radu. U svom širokom djelu ima preko pet hiljada stranica naučnih radova. Od posljedice srčanog udara umro je 11. augusta 1988. godine u Sarajevu.

Napisao je i objavio mnoge radove i knjige, te prevodio sa arapskog i na arapski jezik. Njegovo najpoznatije i najobimnije djelo je “Felsefetul-istišraki ve eseruha fil-edebil-‘aravijjil-mu’asiri”, objavljeno na arapskom jeziku i danas je univerzitetski udžbenik u svijetu. Na naš jezik preveo je i objavio “Dijalog s prijateljem“ dr. Mustafe Mahmuda, preveo je Rože Garodija “Islam, kultura i socijalizam”, dr. ‘Abdulaziza Kamila “Islam i rasna diskriminacija”, dr. Ibrahima Makdura “Islamko-arapski uticaj na evropsku renesansu na polju filozofije” i drugo.

Na arapski je preveo, zajedno sa dr. Huseinom Abdullatifom, poznato djelo bosanskohercegovačkog pisca Meše Selimovića “Ed-Dervišu vel-mevtu” (Derviš i smrt), koje je objavljeno u Kairu 1970. godine i u Tripoliju 1981. godine. Također je na arapski jezik preveo poznatu poemu “Hasanaginicu”. Iza njega je ostalo nekoliko knjiga pripremljenih za štampu.

Dr. Smajlović nosilac je Ordena zasluga za narod sa srebrnom zvijezdom. Orden mu je dodijeljen od strane Predsjedništva SFRJ 30. septembra 1981. godine. Časopis “Islamska misao” pokrenuo je 1. decembra 1978. godine i uređivao je prvih sedamdeset brojeva.

Zbog svog velikog doprinosa u izgradnji Islamskog centra u Zagrebu, tamošnja Islamska gimnazija nosi ime ovog istaknutog Srebreničanina.

Priredio: Bekir Halilović